SKKN Nâng cao hứng thú học tập thông qua hoạt động sáng tạo khoa học kỹ thuật

 SÁNG KIẾN: NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT 
 ĐỘNG SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
 MỤC LỤC 
 STT NỘI DUNG TRANG 
1 MỤC LỤC 1 
2 MỞ ĐẦU 
3 1.1. Lý do chọn đề tài 3 
4 1.2. Mục đích nghiên cứu 3 
5 1.3. Đối tượng nghiên cứu 4 
6 1.4. Phương pháp nghiên cứu 4 
7 1.5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 4 
8 NỘI DUNG 
9 2.1. Cơ sở lý luận của vấn đề 5 
10 2.2. Thực trạng của vấn đề 7 
11 2.3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề 8 
12 2.4. Kết quả đạt được 11 
13 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
 Page 1 
 SÁNG KIẾN: NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT 
 ĐỘNG SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
 SÁNG KIẾN 
 NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG SÁNG 
 TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
 1. MỞ ĐẦU 
 1.1. Lý do chọn đề tài 
 Với phương pháp học tập trước đây giáo viên giảng dạy học sinh lắng 
nghe và bắt chước làm theo, học sinh chỉ làm những gì mình đã học và không áp 
dụng được ra đời sống hằng ngày, không vận dụng được kiến thức đã học vào 
thực tiễn. Với phương pháp giáo dục STEM thì lại khác. Các em được học, được 
nghiên cứu, được trải nghiệm và được sáng tạo những kiến thức mình học được, 
tìm hiểu được để áp dụng vào thực tế. Tuy nhiên hiện nay việc áp dụng giáo dục 
stem vào giảng dạy còn rất nhiều hạn chế, đặc biệt là tính ì của giáo viên, giáo 
viên chưa muốn thay đổi phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực cho học 
sinh mà chỉ chú trọng tới nội dung kiến thức sách giáo khoa. Học sinh hiện nay 
rất lười suy nghĩ, lười tư duy, học theo lỗi mòn, học một cách máy móc. Từ đó 
các em rất thụ động trong học tư duy, các em không dám nghĩ, dám làm, dám tư 
duy. Tất cả đều sợ một chữ “sai” 
 Để khắc phục những hạn chế của các em cũng như tăng tính sáng tạo cho 
mỗi học sinh tôi chọn đề tài “ Nâng cao hứng thú học tập thông qua hoạt động 
sáng tạo khoa học kỹ thuật” là đề tài nghiên cứu của tôi. 
 1.2. Mục đích nghiên cứu 
 Page 3 
 SÁNG KIẾN: NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT 
 ĐỘNG SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
 2. NỘI DUNG 
 2.1. Cơ sở lý luận của vấn đề 
 Nhà tâm lý học, nhà triết học, nhà giáo dục học, người sáng lập ra trường 
phái giáo dục hiện đại ở thế kỷ XIX người Đức Johann Friedrich Herbart (1776-
1841) đã đưa ra các mức độ của người học như sau: Tính sáng rõ, tính liên 
tưởng, tính hệ thống, tính phong phú, đặt biệt là hứng thú quyết định tới kết quả 
của người học. Johann Friedrich Herbart cũng nhấn mạnh rằng hứng thú không 
chỉ được xem như một động lực trong học tập mà còn là một mục tiêu quan trọng 
hoặc kết quả của giáo dục. 
 Nhà tâm lý học, bác sĩ Ovide Decroly (1871-1932) trong quá trình nghiên 
cứu về khả năng học tập, tính toán của trẻ con đã xây dựng học thuyết về những 
trung tâm hứng thú và về lao động tích cực. 
 Bên cạnh đó còn có rất nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu và bảo vệ thành 
công nhiều giải pháp về hứng thú như: A.F.Bêliep đã bảo vệ thành công luận án 
tiến sĩ về “tâm lý học hứng thú”. Các nhà tâm lý học như S.L.Rubinsten, 
N.G.Morodov đã quan tâm nghiên cứu khái niệm hứng thú, con đường hình 
thành hứng thú và cho rằng hứng thú là biểu hiện của ý chí, tình cảm. E.Clapade 
với vấn đề “Tâm lí trẻ em và thực nghiệm sư phạm” đã đưa ra khái niệm hứng 
thú dựa trên bản chất sinh học. Clapade đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hứng 
thú trong hoạt động của con người và cho rằng quy luật của hứng thú là cái trục 
duy nhất mà tất cả hệ thống phải xoay quanh nó. Jonh Dewey (1859 – 1952) nhà 
giáo dục, tâm lý học người Mĩ. Năm 1896 sáng lập ra trường thực nghiệm, ưu 
tiên hứng thú của học sinh và nhu cầu của học sinh trong từng lứa tuổi. Hứng thú 
thực sự xuất hiện khi cái tôi đồng nhất với một ý tưởng hoặc một vật thể, đồng 
thời, tìm thấy ở chúng phương tiện biểu lộ. A.P.Ackhadop có công trình nghiên 
 Page 5 
 SÁNG KIẾN: NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT 
 ĐỘNG SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
 Bên cạnh ý thức tự giác học tập của học sinh thì hứng thú làm cho học 
sinh nhận thức một cách tích cực, giúp cho học sinh học tập đạt kết quả cao, khơi 
dậy sự sáng tạo trong mỗi học sinh. 
 2.2. Thực trạng của vấn đề 
 Thực trạng học sinh hiện nay có ý thức học tập rất kém. Hiện tượng học 
sinh lười học, không học bài, bỏ học, trốn tiết diễn ra hiện nay khá phổ biến. 
Nhiều học sinh rất chuyên cần tới lớp nhưng chỉ sáng cắp cặp tới lớp trưa cắp 
cặp về mà không biết hôm đó mình học gì? học được những gì? 
 Phần lớn các học sinh không có hứng thú với việc học tập, các em cảm 
thấy việc học tập là một nhiệm vụ phải thực hiện với cha mẹ mình, nếu không “ 
đi học” thì cha mẹ la mắng, thậm chí đánh đập. Nhiều em học sinh đã quyết định 
bỏ học ở nhà và được phụ huynh cho đi lao động nặng nên chỉ được vài ngày ở 
nhà là đòi đi học để tránh việc đi làm chứ thực sự các em hoàn toàn không có 
hứng thú gì với việc học tập. 
 Trong mỗi tiết học bình thường đa số học sinh ngồi cặm cụi chép tất cả 
nội dung giáo viên cho ghi lên bảng mà không cần quan tâm nội dung đó mình 
có hiểu bài hay không? 
 Một số học sinh nằm gục xuống bàn nếu không được sự nhắc nhở của giáo 
viên sẽ đi vào giấc ngủ một cách nhẹ nhàng. 
 Cũng không thể nói tất cả đều do học sinh mà phần lớn là do chính giáo 
viên trực tiếp đứng lớp không tạo được hứng thú học tập cho các em. Hầu hết 
các bài học đều có phần đặt vấn đề để khơi gợi trí tò mò, hứng thú của học sinh 
tuy nhiên giáo viên giảng dạy làm áp dụng một cách máy móc giống như truyền 
đạt tất cả các chữ trong bài học đó như: yêu cầu học sinh trong lớp đọc phần đặt 
 Page 7 
 SÁNG KIẾN: NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT 
 ĐỘNG SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
Thích 
Bình thường 
Không thích 
 Qua thống kê khảo sát về hứng thú học tập của học sinh tôi đưa ra giải 
pháp đó là kích thích tính sáng tạo của học sinh trong học tập. Là một giáo viên 
dạy bộ môn vật lý tôi đã đưa ra giải pháp kích thích hứng thú học tập cho học 
sinh, giúp học sinh chủ động tiếp thu kiến thức thông qua hoạt động trải nghiệm 
sáng tạo khoa học kỹ thuật. 
 Bước 1: Gợi ý tính sáng tạo: 
 Ngay buổi đầu tiên của tiết vật lý tôi thông báo với cả lớp về cuộc thi sáng 
tạo khoa học kỹ thuật cấp huyện, tỉnh, quốc gia. Thông tin cho các em về các yêu 
cầu của cuộc thi, các sản phẩm được tham gia cuộc thi. Qua đó tôi yêu cầu mỗi 
học sinh về nhà tự mình xây dựng một ý tưởng chế tạo các sản phẩm khoa học 
kỹ thuật. 
 Thông qua hoạt động kích thích tính tò mò, tìm tòi của các em học sinh, 
các em bắt buộc phải tìm hiều, nghiên cứu các kiến thức mới và ôn tập các kiến 
thức cũ. Mỗi học sinh đề muốn tìm cho mình một giải pháp, một dự án độc, lạ, 
đem lại hiệu quả cao nhất. 
 Bước 2 Lựa chọn sản phẩm 
 Sau khi học sinh đưa ra ý tưởng của riêng mình. Có thể cho các em trình 
bày bằng lời nói, bằng hình vẽ, chữ viết. Miễn so trình bày được ý tưởng của 
các em, không bắt buộc phải tình bày theo một quy tắc nào cả. 
 Page 9 
 SÁNG KIẾN: NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT 
 ĐỘNG SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
thì giáo viên hướng dẫn học sinh xây dựng kế hoạch cụ thể từng bước để hoàn 
thiện sản phẩm. 
 Với những ý tưởng của học sinh chưa tốt hoặc một số học sinh chưa đưa 
ra được ý tưởng tôi cho các em tham gia cùng các bạn khác để hoàn thiện sản 
phẩm (Dưới dạng mô hình có thể bằng giấy hoặc bằng xốp không yêu cầu sản 
phẩm thật). 
 Qua phần này giúpcho học sinh có rất nhiều hứng thú học tập, tìm hiểu 
các kiến thức liên quan để các em có thể chế tạo được các sản phẩm hoàn chỉnh. 
 Bước 4: Bình chọn và lựa chọn ý tưởng dự thi cấp huyện 
 Qua quá trình sáng tạo của các em trong thời gian rất ngắn nhưng các em 
đưa ra được rất nhiều ý tưởng hay và có ý nghĩa. Tôi cho học sinh bình chọn sản 
phẩm sau đó thống kê và công bố kết quả bình chọn 
 Qua đó cũng lựa chọn được các dự án dự thi khoa học kỹ thuật cấp huyện. 
 Với những dự án lựa chọn dự thi cấp huyện giáo viên lập tức hướng dẫn 
học sinh xây dựng đề cương nghiên cứu, đưa ra các giải pháp, các phương án. 
Giáo viên cùng học sinh thảo luận để chọn phương án phù hợp, từ đó hướng dẫn 
học sinh thiết kế, chế tạo sản phẩm. 
 2.4. Kết quả đạt được 
 Thông qua quá trình trải nghiệm sáng tạo khoa học kỹ thuật tôi đã tạo cho 
học sinh thêm nhiều hứng thú trong học tập, các em đã chủ động tiếp thu kiến 
thức đặc biệt là bộ môn vật lý. 
 Qua kết quả phiếu thăm dò hứng thú học tập của học sinh 
 Trước khi áp dụng 
 Page 11 
 SÁNG KIẾN: NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT 
 ĐỘNG SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
 Sản phẩm dự thi cấp huyện 02 sản phẩm đều của học sinh lớp 8A1 đó là 
dự án “Máy hút rác mini” và “Bộ cảnh báo trẻ bị bỏ quên trên xe ô tô” trong đó 
có 01 sản phẩm dự thi cấp tỉnh. 
 Kết quả cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh năm 2020-2021 
sản phẩm cả 2 em Lê Thị Kim Vân và Trần Thảo Nguyên đã đạt giải 3 chung 
cuộc với sản phẩm “ Bộ cảnh báo trẻ bị bỏ quên trên xe ôtô”
 Tuy số liệu thống kê sự hứng thú học tập môn vật lý của học sinh chưa 
thực sự chính xác vì phần lớn nó phụ thuộc vào tâm lý của học sinh, phụ thuộc 
nhiều vào yếu tố chủ quan của học sinh. Nhưng cũng phần nào tạo cho học sinh 
có hứng thú học tập môn vật lý. 
 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
 3.1. Kết luận 
 Có rất nhiều cách tạo cho học sinh hứng thú học tập và mỗi một phương 
pháp có cái hay riêng nhưng chung quy ta cũng phải hướng đến đối tượng học 
sinh. Làm thế nào để cho học sinh có được hứng thú học tập? Làm thế nào duy 
trì hứng thú học tập đó liên tục và thường xuyên? . Trong quá trình giảng dạy 
giáo viên không chỉ chú trọng tới 1 phương pháp mà phải thay đổi phương pháp 
thường xuyên để các em luôn thấy các mới trong mỗi giờ học, mỗi học kỳ. 
 Tạo hứng thú học tập cho học sinh thông qua các hoạt động sáng tạo khoa 
học kỹ thuật chỉ có tác dụng nhiều với các em học sinh có đam mê tìm tòi sáng 
tạo, đối với học sinh có tính ì cao, lên lớp chỉ ngồi 1 chỗ, về nhà ít hoạt động thì 
chưa thực sự đem lại hiệu quả. 
 Page 13 
 SÁNG KIẾN: NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP THÔNG QUA HOẠT 
 ĐỘNG SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT 
 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 
- Nguyễn Quang Uẩn – Tâm lý học đại cương 
 hoc/file_goc_776429.pdf 
- Một số quan điểm về hứng thú của các nhà tâm lý học phương tây 
- Một số tư liệu của đồng nghiệp 
 Page 15