Báo cáo Sáng kiến Quản lý hoạt động giáo dục giới tính ở trường THCS, Quận Long Biên, Hà Nội

 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc 
 BÁO CÁO MÔ TẢ SÁNG KIẾN (Ý TƯỞNG MỚI)
 Mã số (do thường trực Hội đồng thẩm định ghi):.......................................
 1. Tên sáng kiến: Quản lý hoạt động giáo dục giới tính ở trường THCS, 
Quận Long Biên, Hà Nội.
 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục
 3. Mô tả bản chất của sáng kiến (ý tưởng mới): 
 3.1. Tình trạng giải pháp đã biết:
 Quản lý GDGT cho học sinh THCS là trách nhiệm chung của toàn xã hội. 
Trong đó, sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong quản lý 
GDGT cho học sinh THCS là yêu cầu mang tính tất yếu. Trong giai đoạn hiện 
nay, nó là vấn đề có ý nghĩa cấp thiết. Kế thừa kết quả nghiên cứu đã công bố có 
liên quan đề tài của luận văn, tác giả không chỉ đưa ra các khái niệm công cụ 
(giới, giới tính, GDGT) mà còn tập trung xây dựng khái niệm trung tâm, và 
khẳng định: Quản lý hoạt động GDGT cho học sinh THCS là những tác động có 
mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý trường THCS tới quá trình giáo dục 
giới và những lực lượng tham gia tổ chức, điều hành giáo dục nhăm thực hiện 
mục tiêu giáo dục học sinh THCS đã xác định. 
 Phân tích đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THCS, để chỉ rõ đặc điểm 
tâm lý chung của học sinh THCS và sự khác nhau tương đối giữa đặc điểm tâm 
sinh lý của nam và nữ học sinh THCS. Đi sâu luận chứng nội dung quản lý hoạt 
động GDGT, bao gồm: lập kế hoạch và chỉ đạo hoạt động GDGT, quản lý việc 
thực hiện chương trình theo qui định của Bộ GD&ĐT, quản lý việc giảng dạy 
của giáo viên và quản lý công tác tổ chức GDGT, chỉ đạo phối hợp các lực 
lượng để GDGT, kiểm tra, đánh giá kết quả GDGT cho học sinh.
 Quản lý hoạt động GDGT cho học sinh THCS chịu sự tác động bởi những 
điều kiện khác quan và nhân tố chủ quan. Vai trò, phương thức tác động, tính 
chất và kết quả tác động của các yếu tố được luận giải trên đây tới quản lý hoạt 
động GDGT không hoàn toàn giống nhau. 
 Hoạt động GDGT luôn được đánh giá là rất quan trọng, đặc biệt với 
PHHS và những người làm công tác quản lý giáo dục ở các trường THCS. Nếu 
 1 Nghiên cứu về giới tính, giáo dục giới tình và quản lý hoạt động giáo dục 
giới tính cho học sinh đã được các nhà khoa học nghiên cứu ở những góc đọ của 
các chuyên ngành khác nhau với phạm vi, cách thức tiếp cận vấn đề khác nhau. 
Tuy nhiên, quản lý hoạt động giáo dục giới tính cho học sinh ở bậc trung học cơ 
sở của quận Long Biên, thành phố Hà Nội chưa được nghiên cứu một cách cụ 
thể.
 Từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý hoạt động GDGT cho 
học sinh các trường THCS quận Long Biên, thành phố Hà Nội ” để nghiên 
cứu có ý nghĩa cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn, với mong muốn góp phần 
nâng cao chất lượng giáo dục cũng như GDGT cho học sinh ở các trường THCS 
trên địa bàn quận. 
 - Nội dung giải pháp :
 Giải pháp 1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên các trường 
trung học cơ sở quận Long Biên, thành phố Hà Nội về hoạt động giáo dục 
giới tính cho học sinh 
 * Mục tiêu của biện pháp
 Mục tiêu của biện pháp này là làm cho 100% CB, GV trong các trường 
THCS trên địa bàn quận có những hiểu biết cơ bản về giới; nhận thức sâu sắc 
vai trò của GDGT cho học sinh; coi GDGT là một nội dung giáo dục không thể 
thiếu trong sự hình thành nhân cách học sinh. 
 Trong tình hình mới, không ít CB, GV trong nhà trường THCS giảm sút 
tinh thần, lơ là nhiệm vụ vẻ vang và cao quý của nghề trồng người; chưa hết sức, 
hết lòng vì sự nghiệp giáo dục, một số CB, GV chuyên môn cao, chưa qua các 
trường lớp tập huấn để hiểu được tâm lý và cách GDGT cho học sinh... Do đó, 
việc nâng cao nhận thức cho CB, GV về công tác GDGT cho học sinh là cần 
thiết. 
 * Nội dung của biện pháp
 Trang bị, cung cấp các kiến thức cơ bản về giới, tầm quan trọng của việc 
thực hiện bình đẳng giới; xóa bỏ phân biệt giới và định kiến về giới, những nội 
dung, ý nghĩa và lợi ích của GDGT cho học sinh. Tuyên truyền đến toàn thể CB, 
GV của các trường THCS quận Long Biên, thành phố Hà Nội về chủ trương và 
tiêu chí nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường nói nói riêng 
và của ngành giáo dục nói chung trong giai đoạn hiện nay. Nội dung tuyên 
truyền chú trọng đến mục đích tạo sự chuyển biến trong nhận thức của CB, GV 
 3 lý, y tế trên địa bàn quận Long Biên, thành phố Hà Nội để tổ chức GDGT cho 
học sinh có hiệu quả. 
 Giải pháp 2. Thường xuyên bồi dưỡng nâng cao năng lực giáo dục giới 
tính cho cán bộ, giáo viên ở các trường trung học cơ sở quận Long Biên, 
thành phố Hà Nội 
 * Mục tiêu của biện pháp
 Bồi dưỡng năng lực GDGT cho CB, GV là toàn bộ hoạt động giáo dục 
của chủ thể quản lý ở nhà trường và sự tự học tập, tự tìm hiểu về GDGT của CB, 
GV nhằm làm phong phú thêm tri thức về giới, củng cố tình cảm và rèn luyện ý 
chí, nâng cao trách nhiệm của CB, GV trong quá trình GDGT cho học sinh, góp 
phần đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ đổi mới căn bản, toàn diện 
giáo dục ở bậc học THCS trong giai đoạn mới. 
 Theo đó, bồi dưỡng năng lực GDGT cho CB, GV ở các trường THCS 
quận Long Biên, thành phố Hà Nội càng có ý nghĩa rất lớn trong việc bổ sung tri 
thức về giới, kinh nghiệm thực tiễn GDGT của CB, GV. Đồng thời, quá trình 
bồi dưỡng trong nhà trường sẽ là môi trường thuận lợi để CB, GV kết hợp chặt 
chẽ giữa sử dụng kiến thức cơ bản đã lĩnh hội với thực hiện nhiệm vụ GDGT 
cho học sinh. Điều đó sẽ thúc đẩy sự kết hợp giữa năng lực nhận thức, năng lực 
thực tiễn GDGT của CB, GV, làm cho kết quả GDGT của CB, GV cho học sinh 
trở nên cụ thể và mang lại hiệu quả thiết thực. 
 * Nội dung của biện pháp
 Để thực hiện tốt công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực GDGT cho CB, GV 
cần lập kế hoạch bồi dưỡng, bao gồm các nội dung: Khảo sát nhu cầu đào tạo; 
mục tiêu cần đạt tới; số lượng CB, GV cần bồi dưỡng; nội dung cần được đạt 
được trong quá trình bồi dưỡng; hình thức bồi dưỡng; tiến độ thực hiện; các điều 
kiện đảm bảo (thời gian, kinh phí, CSVC). Hiệu trưởng xác định mục tiêu, kế 
hoạch bồi dưỡng chung cho CB, GV toàn trường. Hiệu trưởng chỉ đạo tổ chuyên 
môn xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho các GV trong tổ. Trên cơ sở đó mỗi cá 
nhân có kế hoạch bồi dưỡng riêng cho mình, coi đó là mục tiêu phấn đấu, là 
chương trình hành động, đồng thời là một chỉ tiêu thi đua của cá nhân.
 * Cách thức thực hiện biện pháp
 Thông qua các đợt học tập sinh hoạt chính trị, để học tập các văn bản, chỉ 
thị nghị quyết của Bộ GD - ĐT do phòng giáo dục và nhà trường tổ chức. Tổ 
chức cho riêng cán bộ quản lý trường học (các trường trong toàn quận) hội thảo 
 5 vào nhà trường không chỉ ở trên thế giới mà còn ở nước ta. Sự tích hợp nội dung 
GDGT thông qua dạy học ở các trường THCS là liên hệ, phối hợp các kiến thức, 
kỹ năng thuộc các môn học hay phần môn học khác nhau giữa các môn (Sinh 
học, GDCD, Ngữ văn, Lịch sử...) nhằm sau khi kết thúc hoạt động dạy học học 
sinh nhận thức được tầm quan trọng của việc GDGT và phương thức GDGT ở 
bậc THCS.
 * Nội dung của biện pháp
 Nội dung học tập trong sự tích hợp với nội dung GDGT phải hướng vào 
phát triển những kỹ năng, năng lực cơ bản mà học sinh có thể sử dụng vào tất cả 
các môn học, trong việc giải quyết những vấn đề hay tình huống khác có liên 
quan đến giới tính. Phối hợp những môn học gần nhau bằng những đề tài tích 
hợp; phối hợp những môn học khác nhau bằng các tình huống tích hợp.
 Đối với môn GDCD, thực chất là giáo dục đạo đức, lối sống... nghĩa vụ, 
quyền hạn của công dân cho các em học sinh. Các sách giáo khoa này có tinh 
thần giới, bình đẳng nam nữ ở những mặt sau đây:
 Trong sách giáo khoa THCS môn GDCD giáo dục đạo đức, lối sống cho 
học sinh bằng nêu gương hoặc lấy ví dụ về người thực hoặc hư cấu. Trong đó, 
những người, những nhân vật được lấy là ví dụ và hư cấu có cả nam và nữ, không 
chú ý thiên vị giới nào, cũng không tư tưởng trọng nam khinh nữ. Ngoài ra, giáo 
viên cần phải biết khai thác nội dung ở môn GDCD về nhận thức giới ở việc lựa 
chọn một nội dung luật cụ thể, nhất là Hiến pháp, Luật hôn nhân và gia đình, Luật 
quyền được bảo vệ, chăm sóc của trẻ em trong quá trình tích hợp các môn học. 
 Đối với môn lịch sử, giáo viên cần phải khai thác tinh thần giáo dục về giới, 
chủ yếu thể hiện ở các tranh minh họa. Đối với môn ngữ văn, giáo viên phải thấy 
được bằng hình tượng văn học, đặc biệt thông qua sức mạnh hư cấu và ngôn từ nói 
lên mối quan hệ giữa nam và nữ giới; ở một vài bài có một số văn bản, câu thơ, 
hình ảnh minh họa mang tinh thần giới, bình đẳng nam nữ rõ nét.
 * Cách thức thực hiện biện pháp
 Thông qua các hoạt động dạy học, giáo dục, sinh hoạt tập thể, hoạt động 
thi đua, công tác tuyên truyền... nhà trường cần giúp cho các em nhận thức đúng 
đắn các chuẩn mực đạo đức, chuẩn mực về giới tính trong quan hệ giữa học sinh 
nam và học sinh nữ; nhận thức đúng đắn về chuẩn mực của cái đẹp. Từ đó, các 
em tự đối chiếu với bản thân mình, tự đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, phấn đấu 
học tập rèn luyện mình. 
 7 được các hoạt động GDGT ngoài giờ lên lớp, có khả năng tự giáo dục, tự bảo vệ 
trước những tình huống nhạy cảm có thể xẩy ra. 
 * Nội dung của biện pháp
 Việc tích hợp nội dung GDGT trong tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên 
lớp dựa vào đặc điểm tâm lý, trình độ nhận thức, hoàn cảnh học tập của học sinh 
tham gia; phù hợp với điều kiện vật chất, thời gian, không gian, đặc điểm của các 
trường THCS quận Long Biên. Nội dung tích hợp GDGT trong tổ chức giáo dục 
ngoài giờ lên lớp gắn với việc kết hợp chặt chẽ nội khóa, một mặt bổ sung, mở rộng, 
củng cố và vận dụng kiến thức nội khóa vào thực tiễn; mặt khác gây hứng thú học 
tập, phát huy năng lực sở trường vốn có của từng học sinh. Tạo điều kiện, cơ hội lôi 
cuốn tất cả học sinh cùng tham gia vào các hoạt động giáo dục ngoài giời lên lớp phù 
hợp với năng lực, hoàn cảnh của từng học sinh, kích thích tinh thần học tập, tìm hiểu 
về những nội dung giới tính.
 * Cách thức thực hiện biện pháp
 Sử dụng nhiều hình thức, ở nhiều thời điểm khác nhau trong tổ chức các 
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để rèn luyện cho học sinh khả năng thích 
nghi, chủ động; sự năng động; tinh thần tập thể, tính cộng đồng, thói quen quan 
sát, phán xét, suy luận; biết tự quản toàn bộ quá trình hoạt động. 
 Luôn đổi mới, đa dạng hóa các các thức tổ chức ngoại khóa lòng ghép nội 
dung GDGT cho phù hợp với nhu cầu, hứng thú của học sinh khi tham gia. 
 Tranh thủ sự giúp đỡ, ủng hộ của nhà trường, PHHS, các cơ quan, đoàn 
thể, chuyên gia trên địa bàn của quận Long Biên cũng như thành phố Hà Nội để 
tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh.
 Phân công cán bộ phụ trách, xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện các 
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tích hợp nội dung GDGT cho học sinh.
 Phát huy vai trò của GVCN trong GDGT, vì “Không một sách giáo khoa, 
một lời khuyên răn nào, một hình phạt, một khen thưởng, nào có thê thay thế 
ảnh hưởng cá nhân người thầy giáo đối với học sinh” [12]. Đối với học sinh 
THCS, GVCN là người trực tiếp quản lý, giáo dục và rất gần gũi với học sinh và 
có ảnh hưởng to lớn đối với sự suy nghĩ và hành động của các em. 
 Trong công tác GDGT, để phát huy vai trò của GVCN, BGH các trường 
cần giao nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể về GDGT cho các GVCN. Trên cơ sở yêu 
cầu nhiệm vụ được giao, mỗi GVCN xây dựng kế hoạch chủ nhiệm dựa vào 
thực tế học sinh trong lớp, nắm vững học sinh trong một lớp được giao về mọi 
 9 * Nội dung của biện pháp
 Thiết lập mối quan hệ bền vững giữa gia đình với nhà trường và xã hội. 
Trong cuộc sống chúng ta luôn có những khó khăn vì nhiều lý do khác nhau. 
PHHS phải chăm lo cuộc sống vật chất và tinh thần cho gia đình nên đôi lúc 
không thể có thời gian theo sát con cái để có những biện pháp giáo dục nói 
chung, GDGT nói riêng thích hợp, hướng các em phấn đấu tiếp nhận cái tốt, cái 
thiện, cái đẹp trong cuộc sống. Do vậy, PHHS muốn con em học sinh của mình 
trở thành công dân tốt đòi hỏi tất yếu là phải tạo sự gắn kết với nhà trường (đặc 
biệt thường xuyên liên lạc với GVCN) và xã hội. Với nhà trường, thường xuyên 
liên lạc với PHSH, nhất là những học sinh yếu, thường xuyên vi phạm nội quy, 
nề nếp, những học sinh có biểu hiện tâm lý, hành vi không bình thường liên 
quan đến quan hệ về giới,... để hiểu hơn con em học sinh của mình và có giải 
pháp phối hợp khắc phục hữu hiệu, giáo dục có hiệu quả. Đồng thời, cả gia đình, 
nhà trường và xã hội luôn có sự kết nối và thống nhất trong hoạt động vui chơi 
giải trí và lòng ghép nội dung GDGT với những biện pháp giáo dục thích hợp. 
 Chính quyền phường - quận Long Biên, thành phố Hà Nội có trách nhiệm 
can thiệp, quản lý những hoạt động văn hóa - xã hội, đảm bảo tạo môi trường 
sống lành mạnh cho học sinh. Sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và các lực 
lượng xã hội trong hoạt động GDGT cho học sinh có mối quan hệ biện chứng 
không thể tách rời. 
 Tạo một môi trường sống, môi trường giao tiếp và học tập tốt ở gia đình, 
nhà trường và xã hội. Đây là một trong những nội dung cần thiết của việc tổ 
chức phối hợp của các lực lượng giáo dục từ gia đình, nhà trường và xã hội 
trong quá trình nhân cách cũng như GDGT cho học sinh. Có môi trường sống, 
học tập tốt, học sinh sẽ ít có cơ hội trở thành người xấu. Hiện nay, môi trường 
xung quanh cũng như trên địa bàn quận Long Biên không thuần nhất, tương đối 
phức tạp, ảnh hưởng tới sự hình thành đạo đức, lối sống, quan hệ xã hội của học 
sinh. Do vậy, PHHS, giáo viên và các lực lượng khác phải nắm được những hoạt 
động văn hóa, thương mại, các trò chơi giải trí xung quanh nhà và trường, nhất là 
những trò chơi liên quan đến quan hệ khác giới. Nếu môi trường xung quanh 
phức tạp thì chúng ta cần có những biện pháp phòng ngừa để ngăn chặn những 
hậu quả xấu xảy ra, trong đó có vấn đề liên quan trực tiếp về quan hệ giới tính, 
sức khỏe vị thành niên.
 11