Báo cáo Biện pháp nâng cao chất lượng môn Toán thông qua hoạt động học bài ở nhà của học sinh

 BÁO CÁO GIẢI PHÁP
 NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO DỤC
 BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG MÔN TOÁN THÔNG QUA
 HOẠT ĐỘNG HỌC BÀI Ở NHÀ CỦA HỌC SINH
I. LÝ DO CHỌN BIỆN PHÁP
 1. Vai trò của việc học bài ở nhà :
 Chất lượng giáo dục luôn luôn là điều trăn trở đối với các nhà quản lý giáo dục 
nói chung cũng như đối với người giáo viên nói riêng. Chất lượng môn toán luôn 
được quan tâm hàng đầu trong sự chỉ đạo của người cán bộ quản lý nhà trường, của 
người giáo viên trực tiếp giảng dạy.
 Từ lâu, việc học bài ở nhà đã trở thành một phần không thể thiếu của mỗi 
học sinh. Bất kì ai đi học chắc chắn cũng phải học bài ở nhà. Không phải ngẫu 
nhiên mà việc hướng dẫn về nhà ở mỗi tiết dạy hay còn gọi là hoạt động tìm tòi mở 
rộng là một trong năm hoạt động quan trọng trong mỗi tiết học. Việc học bài ở nhà 
là hình thức củng cố kiến thức vô cùng hiệu quả và còn giúp các em nâng cao, tìm 
tòi mở rộng kiến thức.
 2. Thực trạng :
 - Qua thực tế giảng dạy môn Toán ở trường THCS Đông Quang, năm vừa qua 
còn một số học sinh chưa thực sự hứng thú cũng như chưa có được những động 
lực, niềm say mê trong học tập bộ môn Toán, bản thân một số em có cảm giác ngại 
học Toán, xem Toán là một bộ môn cực kì khó.
 Trong năm học 2020 - 2021 tôi được phân công giảng dạy bộ môn Toán 
khối lớp 8, qua kiểm tra đầu năm tôi nhận thấy đa số học sinh rất lười học bài ở 
nhà, lười làm bài tập thầy cô giao. Thậm chí có rất nhiều em không có vở bài tập, 
một số em vở bài tập Đại số và Hình học viết chung hoặc vở bài tập viết chung 
vào vở lý thuyết trên lớp ... Có rất nhiều em không làm bài tập hoặc thầy cô giáo 
kiểm tra thì đến lớp sớm mượn vở bài tập của bạn rồi chép vội vàng vào vở của 
mình để đối phó với thầy cô ...
 Từ thực trạng trên ngay từ tuần đầu tôi tôi đã kiểm tra việc học bài ở nhà của 
học sinh. Kết quả kiểm tra đầu năm về việc làm bài tập về nhà như sau :
 1 nhiều lần như vậy, tạo thành lỗ hổng kiến thức ngày một lớn. Nếu không có kiến 
thức lí thuyết làm nền tảng, thì sẽ thật khó để các em học sinh có thể phát triển và 
nâng cao kiến thức của bản thân, kết quả học tập chắc chắn sẽ không được như 
mong đợi.
1.2. Có thời gian và không gian để biến lí thuyết thành thực hành
 Theo chương trình giáo dục PT mới 2018 có sự thay đổi về mục tiêu đó là 
chuyển từ mục tiêu dạy học sinh”biết được gì” sang dạy học sinh “ làm được gì”
 Như chúng ta đã biết thời lượng của các giờ học trên lớp rất ngắn ngủi, do 
đó, việc không thể ôn lại kiến thức lí thuyết là điều chắc chắn. Bên cạnh đó, học 
sinh còn không được thực hành những gì mình đã được học. Chính vì thế, Học bài 
ở nhà là rất cần thiết để giúp các em học sinh có thời gian và không gian để biến 
những lí thuyết đã học thành kiến thức của riêng mình thông qua việc thực hành và 
làm bài tập ở nhà.
1.3. Học bài ở nhà giúp học sinh tự tin hơn khi đến trường
 Nhiều học sinh cảm thấy không tự tin đến trường vì chưa nắm vững được 
những kiến thức mà mình đã được học. Tuy nhiên, nếu được giao bài tập về nhà, 
các em học sinh sẽ phải dành thời gian tìm hiểu để hoàn thành bài tập được giao 
đó, nhờ vậy, các em có cơ hội củng cố lại những kiến thức mà mình chưa hiểu. Do 
đó, có thể nói, làm bài tập về nhà giúp các em học sinh tự tin hơn khi đến trường 
bởi lúc này các em đã có đủ thời gian để chuẩn bị hành trang kiến thức cho bản 
thân một cách kĩ càng nhất.
1.4. Học bài ở nhà giúp học sinh rèn luyện tính kiên trì
 Để hoàn thành được bài tập về nhà được giao, học sinh ắt hẳn phải có một sự 
kiên trì tương đối tốt. Tất nhiên, không phải học sinh nào cũng tự nguyện làm hết 
bài tập về nhà được giao. Nhưng vì là nhiệm vụ của mỗi người học sinh khi đi học, 
cho nên, dù muốn hay không, các em học sinh vẫn phải hoàn thành bài tập về nhà 
trước khi đến lớp. Chính nhờ việc này mà các em học sinh sẽ hình thành tính kiên 
nhẫn trong học tập, lâu dần, nó sẽ trở thành thói quen tốt trong nét tính cách của 
các em học sinh. Và khi đã có tính cách kiên trì rồi, thì điều này không chỉ mang 
đến kết quả học tập tốt, mà sự kiên trì còn hỗ trợ các em rất nhiều trong tương lai.
1.5. Học sinh biết cách xây dựng kế hoạch học tập thông qua việc học bài ở 
nhà
 Để luôn hoàn thành được hết bài tập về nhà được giao đồng thời đảm bảo 
lịch sinh hoạt của bản thân không bị thay đổi, thì các em học sinh chắc chắn phải 
xây dựng được một kế hoạch học tập hợp lí.
1.6. Làm bài tập về nhà còn giúp tăng khả năng tìm tòi, khám phá
 3 - Thói quen tập trung : Nếu khi học các em biết tập trung chú ý thì hiệu suất 
học tập sẽ cao hơn, tuyết đối tránh vừ học vừa xem tivi, vừa nghe nhac, vừa nói 
chuyện với những người xung quanh ...
 -Thói quen làm việc theo thời gian biểu : Là học sinh phải biết lập cho mình 
thời gian biểu cho từng ngày, từng tuần, từng tháng ... Việc lên thời gian biểu như 
thế giúp các em hình dung được các công việc phải làm và có phương án cụ thể để 
điều chỉnh hợp lí khi cần thiết.
 - Thói quen “ xào bài” : Giáo viên cần hướng dẫn học sinh xào bài ngay khi 
vừa kết thúc tiết học. Khi trống ra chơi các em đừng vội vàng gấp sách vở lại rồi 
lao ngay ra ngoài chơi mà các em hãy ngồi lại thêm khoảng từ 1 đến 2 phút để nhì 
lại trên bảng xem bài học hôm nay cần nắm những kiến thức nào, có những dạng 
bài tập nào ... Khi học bài ở nhà thì các em “ xào bài” theo trình tự sau :
 + Hồi tưởng lại những gì nghe thấy, nhìn thấy rồi hình dung toàn bộ nội 
dung bài giảng
 + Sau đó ghi nhận những kiến thức cơ bản, trọng tâm của bài và tự làm lại 
các ví vụ mà thầy cô đã đưa ra làm ví dụ minh họa, thực tế cho thấy nhiều học sinh 
về nhà không tự ghi lại kiến thức đã nghe, đã hiểu dẫn đến sau một thời gian kiến 
thức bị mai một dần dẫn tới bị rỗng kiến thức .
 - Thói quen đọc sách giáo khoa và nghiên cứu sách giáo khoa trước khi đến 
lớp : Để chủ động trong học tập nhất thiết học sinh phải đọc trước nội dung bài 
sắp học trong sách giáo khoa sơ bộ nắm được ý chính, ý cơ bản, những ý nào còn 
thắc mắc chưa hiểu để khi đến giờ học học sinh chủ động hơn khi tham gia chiếm 
lĩnh kiến thức ở trên lớp.
2.3. Biện pháp 3: Hướng dẫn học sinh cách làm bài tập
 Để giải bài tập Toán ở nhà trước hết ta cần đọc kĩ đề bài, phận tích đề bài để 
xác định bài tập đó thuộc dạng bài tập nào rồi xác định bài tập đó cần vận dụng 
khái niệm nào, công thức nào, hay định lí nào ? Từ những kiến thức đã lĩnh hội ta 
mới áp dụng để đưa ra quyết định giải pháp cụ thể đối với bài tập đó. Với những 
bài toán khó không giải được thì các em phải đọc thêm sách tham khảo, sách nâng 
cao, hỏi bạn bè, thầy cô để đưa ra cách giải quyết. Không nên chép lời giải trong 
SGK hay chép của bạn bè khi chưa hiểu gì. Sau khi giải xong mỗi bài tập cần đặt 
câu hỏi xem còn cách nào khác để giải bài này hay không, có cách nào ngắn gọn 
hơn không đồng thời thử đề xuất một bài tập tương tự ... Cuối cùng sẽ ghi lại cách 
giải hay, độc đáo vào sổ tay học Toán của mình.
 5 Với biện pháp này tôi thực hiện bằng cách sau kiểm tra khoảng 5 phút gồm 
lý thuyết và bài tập vận dụng ngắn gọn đã được giao về nhà ( dành cho 2 đối tượng 
TB- yếu và Khá giỏi) vào giấy chuẩn bị sẵn theo yêu cầu đưa ra từ đầu năm). Sau 
đó tôi chọn 2 bài bất kỳ của mỗi nhóm chấm tại lớp và cho điểm.
 Hoặc mỗi tiết học tôi sẽ kiểm tra xác suất khoảng 5 em ( có thể thu về nhà ) 
rồi chấm điểm và trả lại vở ngay sau tiết học sau kèm theo nhận xét rút kinh 
nghiệm kịp thời
(Điều đó có nghĩa là GV không chỉ chấm điểm một bài, mà phải để cho học sinh 
biết được giáo viên sẽ lấy điểm bất cứ bài nào đã được chấm cho dù cao hay thấp).
III. ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG
 Giải pháp trên được áp dụng ở hai lớp 8A, 8B trường THCS Đông Quang 
ngay từ đầu năm học 2020 - 2021
 Môn áp dụng là môn Toán
IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÁC BIỆN PHÁP
 Với những công việc là cụ thể bằng những biện pháp nêu trên, chúng tôi 
nhận thấy chất lượng học tập của học sinh ở môn toán từng bước có chuyển biến, 
tiến bộ. Một số em đã từng lo sợ môn học này, nay lại có khuynh hướng thích học. 
Từng bước gây được không khí ham học, tỷ lệ yếu, kém giảm dần. Chất lượng 
thống kê sau đây cho thấy điều đó.
 * Kết quả kiểm tra trước khi áp dụng các biệp pháp về việc làm bài tập về 
nhà của học sinh như sau:
Khối Sĩ số Có vở BT - làm Có vở BT - Vở BT viết Không có vở 
Lớp đủ bài tập không làm đủ chung - không BT
 bài tập làm đủ bài tập
 SL SL SL SL
8A 29 5 10 6 8
8B 29 5 12 4 8
Khối 8 58
* Kết quả kiểm tra sau khi áp dụng các biện pháp trên về việc làm bài tập về nhà 
của học sinh như sau:
Khối Sĩ số Có vở BT - Có vở BT - Vở BT viết Không có vở 
Lớp làm đủ bài tập không làm đủ chung - không BT
 bài tập làm đủ bài tập
 SL SL SL SL
 7 Biện pháp tôi đư a ra ở đây có khả nă ng ứng dụng vào thực tế ở nhiều 
trường học và hứa hẹn đem lại hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng môn học.
 Biện pháp đưa ra chỉ có hiệu quả cao nhất khi được phối hợp chặt chẽ giữa 
gia đình, giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm và Ban cán sự bộ môn thực hiện 
một cách linh hoạt trong thực tiễn dạy học.
 Những biện pháp tôi trình bày ở đây chỉ mang tính tổng kết kinh nghiệm của 
cá nhân tôi nên chắc chắn còn những điểm thiếu sót. Chính vì thế, tôi rất mong 
được các đồng nghiệp góp ý bổ sung đề biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học này 
được hoàn thiện hơn.
 9